Specjalni czyli nowe technologie w szkołach specjalnych: MATEMATYCZNE FRYTKI- ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNYCH I METODY AKTYWIZUJĄCE

Co to są matematyczne frytki?

„Matematyczne frytki” to pomoce dydaktyczne w formie papierowych/wytworzonych z tektury pasków (żółtego koloru, imitujących frytki), umieszczonych w pudełkach – przypominających frytki z fast-foodu. Na paskach można napisać liczby, działania, wzory, nazwy figur lub inne treści matematyczne. Uczniowie losują „frytkę” i wykonują zadanie lub ją odczytują, porównują itp. Metoda aktywizująca, manipulacyjna, angażująca wzrokowo i dotykowo.

Dlaczego działa dobrze u uczniów SPE?

Wspiera percepcję wzrokową: wyraźne kształty, kolory kontrastowe, prosty układ.
Ułatwia koncentrację uwagi: ograniczenie bodźców rozpraszających, jasny cel ‒ co losuję, co robię.
Rozwija motorykę mała: chwytanie, manipulowanie paskami ‒ przydatne także w innych obszarach.
Wprowadza element zabawy i losowości, co zwiększa motywację.
Umożliwia stopniowanie trudności i indywidualizację: łatwo dostosować poziom („liczby do 10”, „liczby do 100”, działania pisemne, wzory geometryczne, nazwy figur itd.).
Wspiera rozwój umiejętności językowych: czytanie, mówienie, opisywanie, porównywanie („większy/mniejszy”, „co się dzieje, jeśli…”, „ile więcej”).

Jak przygotować zestaw „Matematyczne Frytki”

Materiały:
- Żółty karton lub brystol albo papier kolorowy intensywnego koloru, najlepiej matowy (żółty lub żółto-złoty) dla „frytek”.
- Tektura lub grubszy karton na pudełka – takie, które utrzymają paski/frytki.
- Nożyczki lub gilotyna do papieru.
- Marker czarny, cienkopisy czarne lub pisaki permanentne – dobrze widoczne litery/liczby/wzory.
- Ewentualnie laminat lub folie samoprzylepne, jeśli chcemy, żeby frytki były trwałe.
- Klej, taśma, opcjonalnie spinacze lub gumki – by spiąć pudełka lub ozdobić.
Wykonanie:
- Pudełka: można użyć gotowych opakowań z kartonu po frytkach (czyste i przystosowane), albo zrobić własne: przeciąć, skleić karton tak, żeby przypominał klasyczne pudełeczko frytek; dodać etykietę, nazwę („Matematyczne Frytki”) – może być ilustracja, emotikon, prosty symbol matematyczny.
- Frytki (paski): pociąć żółty karton na paski o wymiarach np. 2–3 cm × 10–15 cm (lub dostosowane do wieku ręki dziecka). Na każdym pasku napisać zadanie, liczbę, wzór, nazwę figury itd.
- Laminowanie (opcjonalnie): jeśli mają być używane długo, laminowanie pasków i/lub całych pudełek zwiększa trwałość.
- Organizacja zestawów: można mieć kilka pudełek z różnymi kategoriami (np. liczby / działania / figury / wzory). Etykiety kolorystyczne pomogą uczniom orientować się, z którego pudelka biorą zadanie.
Stopniowanie trudności:
- Najłatwiej zacząć od liczb (np. 1-10) – rozpoznawanie, porządkowanie.
- Potem działania proste: dodawanie, odejmowanie bez przekraczania progu dziesiątkowego; mnożenie i dzielenie prostych; proste wzory geometryczne, definiowanie nazw.
- Następnie bardziej abstrakcyjne działania: działania z przekraczaniem progu, działania pisemne, wzory, nazwy figur + własności, obwód/pole etc.
- Uczniowie ze SPE często potrzebują powtarzania, multisensorycznych bodźców, wizualizacji.

Jak integrujemy to z planem pracy i innymi zaburzeniami

Zaburzone obszary, które można rozwijać

Dyskalkulia: trudności w liczeniu, rozumieniu pojęć liczbowych, operacji – frytki manipulacyjne pomagają konkretyzować pojęcia, wielokrotnie powtarzać i wizualizować.
Trudności z percepcją wzrokową: rozróżnianie cyfr, liter, figur. Podział na czytelne paski, duża czcionka, kontrast kolorów.
Zaburzenia uwagi / koncentracji: angażująca forma zmniejsza znudzenie, krótkie zadania, element losowości, nagroda za wysiłek.
Słaba pamięć operacyjna: zapamiętywanie wzorów, kolejności działań, cyfr. Powtarzanie, odtwarzanie, gra kojarzeniowa, wspomaganie wizualne (“frytki-wzory” + ilustracje).
Trudności językowe / słownikowe: nazwy figur, pojęć, wzorów – ćwiczenie mowy, opisów, opowiadania, używania słów matematycznych.
Motywacja i emocje: uczniowie często w wyniku wcześniejszych niepowodzeń mają obniżoną motywację. Forma zabawy, sukces przy małych zadaniach dodaje pewności siebie.

Jak włączyć do lekcji i planu rewalidacyjnego

Zaplanuj w kalendarzu tygodnia: np. „Frytkowy czwartek” – raz w tygodniu ćwiczenia z frytkami.
Ustal cele indywidualne: np. „rozpoznaje liczby do 20”, „poprawnie wykonuje działania dodawania z przekroczeniem progu dziesiątkowego”, „zna i opisuje cztery podstawowe figury geometryczne”.
Zrób ocenę wstępną: co uczeń potrafi, co sprawia trudność – dobierz odpowiednie zestawy „frytek”.
Stopniowanie i dostosowywanie: zacznij od bardzo prostych zadań, przechodź do trudniejszych, dając odpowiednie wsparcie (np. pomoc nauczyciela, ilustracje, manipulanty).
Utrwalanie przez powtarzanie: regularne ćwiczenia, przypominanie wzorów, porządków.
Włącz elementy społecznościowe: praca w parach, grupach, udział w grach, rywalizacja przyjazna, nagrody, pochwały.

Wskazówki praktyczne, żeby było skutecznie

Czcionka i czytelność: liczby, wzory i napisy dużą, prostą czcionką, kontrast: czarny tusz na żółtym tle to dobry wybór.
Ilość pasków: zacznij od małej liczby (np. 5-10 frytek) w jednej kategorii, potem rozszerzaj. Jeśli za dużo, uczniowie mogą się zniechęcać lub gubić.
Kolorystyka: żółty pasek + inny kolor pudełka + etykiety kolorystyczne ułatwiają orientację.
Trwałość: jeśli planujesz używać wielokrotnie, laminuj lub użyj kartonu. Uczniowie dotykowo manipulują – łatwo się zużywa.
Elastyczność: frytki można modyfikować: zmieniać kategorię, zadania; można też użyć obrazków dla uczniów, którzy lepiej reagują na wizualizacje.
Wsparcie i scaffolding: dla uczniów, którzy mają trudności, warto podać wzór, model, albo pół-rozwiązanie; stopniowo usuwać pomoc w miarę postępów.
Celebracja małych sukcesów: pochwały, certyfikaty, pokazy klasowe – sprawiają, że uczniowie czują się kompetentni i chcą dalej pracować.

Zapraszam na konferencję w Krakowie już 21.11. 2025 Więcej szczegółów TUTAJ

MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 1-3

MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 4-8

TECZKA PEDAGOGA SZKOLNEGO TUTAJ

UCZEŃ SŁABOSŁYSZĄCY TUTAJ

DZIECKO W PRZEDSZKOLU ZE SPE TUTAJ

KUPISZ TUTAJ

Aby wesprzeć pracę nauczyciela współorganizującego przygotowałyśmy szkolenie i opracowałyśmy Teczkę oraz szereg materiałów i pomocnych dokumentów do edycji. Wszystkie znajdziesz na naszej platformie szkoleniowej TUTAJ

SZKOLENIA I MATERIAŁY AWANS ZAWODOWY TUTAJ

PLANY I PROGRAMY PRACY NA NOWY ROK TUTAJ

NOWOŚCI SZKOLENIA Z MATERIAŁAMI- TECZKI

SZKOLENIA Z MATERIAŁAMI-NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE KLASY 1-4

KARTY PRACY ZAJĘCIA REWALIDACYJNE

NOWOŚCI SZKOLENIA Z TECZKAMI

ZAMÓW SZKOLENIE Z HIGIENY CYFROWEJ DLA NAUCZYCIELI I UCZNIÓW

Jeśli chcesz poznać podstawie aplikacje z wykorzystaniem AI, skorzystaj z naszego szkolenia oraz materiałów. KUPISZ JE TUTAJ

PRZYKŁADOWE PYTANIA I PROBLEMY NA EGZAMIN TUTAJ

Pytania na rozmowę kwalifikacyjną na stopień nauczyciela współorganizującego na stopień nauczyciela dyplomowanego TUTAJ

Polecamy naszą nowość

KOMPLEKSOWA POMOC W PRACY Z UCZNIEM Z UMIARKOWANĄ I ZNACZNĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

Ale to nie wszystko, mamy dla Was coś specjalnego!!! Fachowo przygotowane materiały i dokumentację dla każdego nauczyciela na ścieżce rozwoju zawodowego.