Specjalni czyli nowe technologie w szkołach specjalnych: HIGIENA CYFROWA- WSKAZÓWKI JAK BYĆ HIGIENICZNYM CYFROWO

W erze wszechobecnych technologii, smartfonów, komputerów i internetu, coraz częściej mówi się o higienie cyfrowej. To pojęcie, które powinno znaleźć się w codziennym słowniku każdego z nas – zarówno dorosłych, jak i dzieci. Ale czym właściwie jest higiena cyfrowa? Dlaczego jest tak ważna? I jak jej brak może wpłynąć na nasze zdrowie i samopoczucie?

Czym jest higiena cyfrowa?

Higiena cyfrowa to zbiór nawyków i działań, które pomagają nam korzystać z technologii w sposób świadomy, bezpieczny i zrównoważony. To nie tylko ochrona przed cyberzagrożeniami, takimi jak wirusy czy phishing, ale przede wszystkim umiejętność zarządzania czasem spędzanym online, zachowanie równowagi między światem wirtualnym a rzeczywistym oraz dbanie o zdrowie psychiczne i fizyczne w kontekście używania urządzeń elektronicznych.

Dlaczego higiena cyfrowa jest ważna?

Brak odpowiednich nawyków cyfrowych może prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji:

Problemy zdrowotne: Długotrwałe korzystanie z ekranów wpływa na wzrok (suchość oczu, zmęczenie), postawę ciała (bóle pleców i karku) oraz sen (ekrany emitujące niebieskie światło zaburzają rytm dobowy).
Problemy i kryzysy w zakresie zdrowia psychiczngo: Nadmierne korzystanie z mediów społecznościowych może prowadzić do uzależnień, obniżenia samooceny, lęków społecznych, a nawet depresji. Porównywanie się do „idealnych” obrazów z internetu często wywołuje frustrację i niezadowolenie z własnego życia.
Obniżona koncentracja: Ciągłe powiadomienia, szybkie przeskakiwanie między aplikacjami i informacjami rozpraszają uwagę i utrudniają skupienie się na jednej czynności.
Zaniedbywanie relacji: Spędzanie zbyt dużej ilości czasu online może prowadzić do osłabienia relacji międzyludzkich – zarówno w rodzinie, jak i wśród przyjaciół.

Jak zadbać o higienę cyfrową? Praktyczne wskazówki

1. Ustal granice czasowe
Warto wyznaczyć sobie konkretne godziny na korzystanie z urządzeń cyfrowych. Można używać aplikacji monitorujących czas spędzany przed ekranem (np. Screen Time, Digital Wellbeing) i ustawić limity dla poszczególnych aplikacji.

2. Strefy wolne od technologii
Wprowadź w domu strefy, w których nie korzysta się z urządzeń – np. sypialnia, jadalnia czy wspólne przestrzenie rodzinne. Dzięki temu łatwiej skupić się na rozmowie, relaksie czy odpoczynku.

3. Cyfrowy detoks
Regularnie planuj dni lub godziny bez technologii. To może być jeden dzień w tygodniu lub kilka godzin dziennie, kiedy wyłączasz telefon i komputer, by skupić się na innych aktywnościach.

Udostępniamy karty do wykorzystania w zakresie cyfrowego detoksu.

KARTY POBIERZ TUTAJ

4. Dbaj o ergonomię pracy
Przy pracy z komputerem zadbaj o odpowiednie oświetlenie, wysokość ekranu na poziomie oczu i regularne przerwy co 20-30 minut, by dać odpocząć oczom i ciału.

5. Filtruj treści
Bądź świadomy, jakie treści konsumujesz w internecie. Wybieraj wartościowe źródła informacji, ogranicz media społecznościowe, które wywołują negatywne emocje.

6. Wyłącz powiadomienia
Powiadomienia mogą skutecznie rozpraszać. Wyłącz te, które nie są naprawdę potrzebne, by nie wpaść w pułapkę ciągłego sprawdzania telefonu.

PLAKAT POBIERZ TUTAJ

Jak sprawdzić swoją higienę cyfrową?

1. Test czasu online:
Sprawdź, ile czasu spędzasz codziennie przed ekranem. Jeśli jesteś zaskoczony wynikiem, to znak, że warto coś zmienić.

2. Obserwuj swoje samopoczucie:
Czy po długim przeglądaniu mediów społecznościowych czujesz się lepiej, czy gorzej? Jeśli to drugie, to sygnał, że Twoje nawyki cyfrowe mogą wymagać korekty.

3. Monitoruj jakość snu:
Czy masz trudności z zasypianiem po wieczornym korzystaniu z telefonu lub komputera? To typowy objaw zaburzonej higieny cyfrowej.

4. Sprawdź relacje z bliskimi:
Czy często słyszysz od rodziny lub przyjaciół, że „ciągle siedzisz z telefonem”? To jasny znak, że warto wprowadzić zmiany.

5. Test higieny cyfrowej: Zajrzyj na stronę Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa i wykonaj test higieny cyfrowej TUTAJ

Możesz także zapoznać się z wynikami testu i ich interpretacją TUTAJ

Rola rodziców i nauczycieli w kształtowaniu higieny cyfrowej dzieci

Rodzice i nauczyciele odgrywają kluczową rolę w nauczaniu dzieci zdrowych nawyków cyfrowych. Warto rozmawiać z dziećmi o zagrożeniach związanych z nadmiernym korzystaniem z technologii i wspólnie ustalać zasady. Dobrym pomysłem jest również wspólne spędzanie czasu offline – na spacerach, grach planszowych czy wspólnym gotowaniu.

Nasze zachowania są odwzorowywane przez nasze dzieci, jesteśmy dla nich wzorem. Brak higieny cyfrowej odnosi się zarówno do nas dorosłych jak i naszych dzieci.

Pamiętajmy!!!

Dzieci uczą się przez naśladowanie.
Rodzice bardzo często bagatelizują problem.
Brak higieny wpływa na zdrowie psychiczne, fizyczne, społeczne i duchowe.

Technologie nie są ani dobre ani złe, to kolejne narzędzie, które możemy albo dobrze, albo źle używać. Problemem nie są nowe technologie, tylko to w jaki sposób je wykorzystujemy.

Pod tym względem świat cyfrowy nie różni się niczym od świata fizycznego. W przestrzeni miejskiej może na dzieci czyhać wiele niebezpieczeństw, dlatego drodzy rodzice, nauczyciele uczycie je, jak się w niej odnajdywać: jak przechodzić przez ulicę, na co uważać, jakich miejsc unikać i z kim nie rozmawiać.

To samo powinno dotyczyć przebywania w sieci. Czy wręczając swoim dzieciom pierwszy smartfon, pierwszy tablet lub pierwszy komputer z dostępem do internetu, wyjaśniliście im, jak te urządzenia działają, i pokazaliście, jak z nich korzystać?

Czy zanim założyliście swojemu dziecku profil w danym medium społecznościowym, przeczytaliście wspólnie jego regulamin i wytłumaczyliście mu, w jaki sposób ów serwis działa?

O tym , ale też o sposobach wykorzystania nowych technologii pisałam z Mikołajem Marcelą w książce "Jak nie zgubić dziecka w sieci", o której pisałam TUTAJ.

Książkę można nabyć w każdej księgarni i tutaj

Jeśli chcesz poznać ciekawe strony i materiały do prowadzenia zajęć na temat bezpiecznego internetu, to koniecznie wykup nasze szkolenie.

Szkolenie BEZPIECZNY INTERNET znajdziesz TUTAJ

W ostatnim poście pisałyśmy także o higienie cyfrowej. Polecamy artykuł TUTAJ

DODATKOWE MATERIAŁY DO PRACY Z UCZNIAMI W TEMACIE TIK I BEZPIECZEŃSTWA W SIECI

ZOBACZ TUTAJ

MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 1-3

MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 4-8

TECZKA PEDAGOGA SZKOLNEGO TUTAJ

UCZEŃ SŁABOSŁYSZĄCY TUTAJ

DZIECKO W PRZEDSZKOLU ZE SPE TUTAJ

KUPISZ TUTAJ

Szkolenia z kierunków polityki oświatowej

Aby wesprzeć pracę nauczyciela współorganizującego przygotowałyśmy szkolenie i opracowałyśmy Teczkę oraz szereg materiałów i pomocnych dokumentów do edycji. Wszystkie znajdziesz na naszej platformie szkoleniowej TUTAJ

SZKOLENIA I MATERIAŁY AWANS ZAWODOWY TUTAJ

PLANY I PROGRAMY PRACY NA NOWY ROK TUTAJ

NOWOŚCI SZKOLENIA Z MATERIAŁAMI- TECZKI

SZKOLENIA Z MATERIAŁAMI-NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE KLASY 1-4

KARTY PRACY ZAJĘCIA REWALIDACYJNE

NOWOŚCI SZKOLENIA Z TECZKAMI

ZAMÓW SZKOLENIE Z HIGIENY CYFROWEJ DLA NAUCZYCIELI I UCZNIÓW

Jeśli chcesz poznać podstawie aplikacje z wykorzystaniem AI, skorzystaj z naszego szkolenia oraz materiałów. KUPISZ JE TUTAJ

PRZYKŁADOWE PYTANIA I PROBLEMY NA EGZAMIN TUTAJ

Pytania na rozmowę kwalifikacyjną na stopień nauczyciela współorganizującego na stopień nauczyciela dyplomowanego TUTAJ

Polecamy naszą nowość

KOMPLEKSOWA POMOC W PRACY Z UCZNIEM Z UMIARKOWANĄ I ZNACZNĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

Ale to nie wszystko, mamy dla Was coś specjalnego!!! Fachowo przygotowane materiały i dokumentację dla każdego nauczyciela na ścieżce rozwoju zawodowego.