AUTYZM- CO WARTO WIEDZIEĆ ZANIM ZAŚWIECISZ SIĘ NA NIEBIESKO

Drugiego  kwietnia przypada Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Od kilku lat szkoły, instytucje edukacyjne i terapeutyczne propagują tę ideę i organizują wydarzenia w tematyce autyzmu.

Każda inicjatywa, która ma zwiększyć świadomość społeczną, przybliżyć temat, wesprzeć osoby niepełnosprawne i przypomnieć o tym, że te osoby ze spektrum autyzmu, są takie jak My, a zatem mają te same prawa obowiązki i potrzeby, marzenia i pragnienia jest w obiekcie moich zainteresowań.

Dlaczego?

Bo zbyt mała jest jeszcze świadomość społeczna na temat przeróżnych niepełnosprawności, a  takich osób, które potrzebują specjalnych oddziaływań, dostosowania aktywności jest coraz więcej.

Fantastycznie, że coraz więcej nauczycieli, uczniów i rodziców widzi potrzebę udziału w takich przedsięwzięciach. Warto jednak przy okazji zadać o to, by to nie był tylko symbol, jednorazowa akcja, a raczej impuls do bardziej złożonych i permanentnych działań. Incydentalne i punktowe inicjatywy są ważne, ale nie wywierają stałej świadomości w odbiorcy i nie zawsze wywołują pożądane zmiany zachowań.

Już niebawem wielu uczniów, nauczycieli i rodziców “zaświeci się na niebiesko”. Co zatem warto, abyśmy my wszyscy wiedzieli na temat autyzmu, zanim przejdziemy do działania.

Czym jest autyzm?

To zaburzenia należące do spektrum autyzmu (ang. ASD – autism spectrum disorder) obejmują różne obszary rozwojowe w zakresie: 

- porozumiewania się, 

- myślenia, 

- rozwoju społecznego, 

- umiejętności poznawczych,

 - zainteresowań 

- form aktywności, 

- umiejętności motorycznych.

Pamiętajmy, że nie wszystkie osoby mają wszystkie rodzaje zaburzeń. Spektrum autyzmu może dotyczyć osoby w normie intelektualnej z dużym potencjałem intelektualnym, ale także osoby z niepełnosprawnością intelektualną w każdym stopniu.

Objawy autyzmu są bardzo różnorodne, ale typowymi objawami autyzmu są:

1. Opóźnienie rozwoju mowy – dziecko nie uczy się mówić lub uczy się, ale po pewnym czasie zapomina słowa, których się już nauczyło. To także w wielu przypadkach brak mowy. Często dzieci nie rozumieją znaczenia słów, powtarzają je bezmyślnie bez rozumienia. Występują także echolalia bezpośrednia lub odroczone. W większości przypadków do wykorzystują mowy do komunikacji, nie przejawiają intencji komunikacyjnej.

2. Nie rozumieją komunikatów niewerbalnych.

3. Brak umiejętności odczytywania metafor – dzieci z autyzmem język traktują niezwykle dosłownie – dzieci z autyzmem mogą opanować mowę tak, by służyła im do komunikacji z innymi. 

4. W wielu przypadkach, nie reagują na swoje imię.

5. Nie rozróżniają emocji i nie odczytują przekazów np. za pomocą mimiki twarzy.

6. Nie wyrażają intencji nawiązywania kontaktów społecznych.

7. Prezentują sztywność zachowań.

8. Najczęściej nie tolerują zmian.

9. Widoczne zaburzenia w zakresie postawy ciała, poruszania się, zaburzone czucie głębokie. 

10. Widoczne stereotypia. 

11. W większości przypadków występują zaburzenia integracji sensorycznej.

12. Funkcjonują na rutynach. 

13. Charakteryzuje ich niezgrabność ruchowa.

14. Często widoczne zachowania autostymulacyjne.

Jak pracować z uczniem ze spektrum autyzmu w zróżnicowanej klasie?

- nie wprowadzaj zmian w planie lekcji i aktywności w ostatniej chwili,

- ustal zasady, reguły panujące w klasie i stanowczo je respektuj,

- wyeliminuj niepotrzebne dystraktory z sali,

- zamień głośny dzwonek w szkole na przyjemną melodyjkę,

- pracuj na wzmocnieniach pozytywnych,

- ustal system motywacyjny,

- wdrażaj plany aktywności,

- bazuj na mocnych stronach i zainteresowaniach ucznia,

- zadawaj mniej zadań, przygotuj wklejki,

- stosuj proste i krótkie komunikaty,

- nie używaj metafor, 

- wizualizuj treści,

- stosuj zmienność aktywności,  w sytuacjach trudnych przekierowuj uwagę na inną aktywność,

- ucz w każdej sytuacji umiejętności społecznych,

- stosuj alternatywną metodę komunikacji,

- wykorzystuj wizualizację i analogie w interesujących go tematach,

- ucz podstawowych zachowań społecznych i wyrażania emocji,

- kieruj do ucznia krótkie komunikaty,

- formę sprawdzenia wiedzy dostosuj do jego preferencji ucznia.

Polecamy plakat, który na podstawie naszych propozycji przygotował niezawodny MATEUSZ łYSEK.

PLAKAT POBIERZ TUTAJ

Terapia autyzmu- metody i formy pracy. 

- terapia behawioralna

- metoda integracji sensorycznej

- hipoterapia

- TUS 

- Komunikacja Wspierająca i Alternatywna AAC

- Tomatis

- Biofeedback

- Logorytmika

Jakie aplikacje i programy mogą wspomagać edukację i terapię osób ze spektrum autyzmu?

Aplikacji wspierających terapię osób ze spektrum autyzmu jest mnóstwo. Polecam między innymi:

Przyjazne aplikacje jest nie tylko opracowanie szeregu gier edukacyjnych dla dzieci, ale utworzenie adaptowalnego i spójnego środowiska nauczania elektronicznego, w którym zainteresowanie dzieci z autyzmem  nowymi technologiami zostanie wykorzystane do poprawy skuteczności edukacji. Opis aplikacji i jej twórców TUTAJ 

Jednym z programów multimedialnych, które wykorzystujemy w codziennej terapii jest zestaw mTalent- Autyzm- rozumienie i naśladowanie mowy, który zawiera niesamowite, angażujące i atrakcyjne dla dziecka interaktywne ćwiczenia, wzbogacone o plansze wizualne.Materiały dostosowane są do wszystkich dzieci o różnym poziomie funkcjonowania poznawczego. Program został stworzony na bazie badań i obserwacji naukowych. Wspomniane materiały do terapii uczniów ze spektrum autyzmu przystosowane są do działania na większości urządzeń multimedialnych takich jak komputer, tablet, smartfon, tablica interaktywna, monitor. 

Więcej o pakiecie ćwiczeń, zadań i fantastycznych pomocy przeczytacie TUTAJ

W nauczaniu dzieci ze SPE, a w szczególności dzieci ze spektrum autyzmu, bardzo ważne jest  doskonalenia umiejętności łączenia w pary, dobierania takich samych elementów. W kształtowaniu podstawowych umiejętności jest z  pewnością popularna gra polegająca na odnajdywaniu par takich samych kart, czyli MEMORY. Na rynku dostępnych mamy wiele atrakcyjnych gier tego typu. Warto naszym zdaniem skorzystać z aplikacji tabletowych, które zostały napisane z myślą właśnie o dzieciach z autyzmem. Jest to seria gier memory, które powiązane są z odpowiednimi porami roku. Zbliża się wiosna, zatem warto skorzystać z aplikacji Memory wiosna, ale polecamy także pozostałe: Memory Zima, Memory jesień i Memory Wielkanoc. Dodatkowym atutem tych aplikacji jest Mówik, dzięki któremu dziecko nie tylko widzi obraz, ale także słyszy, dzięki czemu uczy się rozumienia mowy i rozwiązuje konkretne usłyszane słowo z obrazem. Memory Mówik ćwiczy także pamięć wzrokową i słuchową, usprawnia umiejętność skojarzeń, wzbogaca słownictwo.

Zasady gry są bardzo proste i łatwo przyswajane przez naszych uczniów. Więcej TUTAJ

Darmowa aplikacja typu AAC. Wspiera komunikację we wszystkich sferach życia, umożliwiając każdemu komunikację z innymi. LetMeTalk jest finansowany poprzez dobrowolne darowizny. LetMeTalk pozwala na ułożenie sekwencji obrazków, a następnie przekształca je w zrozumiałe zdanie.Układanie zdań z obrazów nosi nazwę AAC (Augmentative and Alternative Communication - Komunikacja Wspomagająca i Alternatywna).

Baza obrazków wykorzystana w aplikacji LetMeTalk zawiera ponad 9,000 łatwych do zrozumienia obrazów z systemu ARASAAC (http://arasaac.org). Dodatkowo można dodać własne obrazki z telefonu lub tabletu, bądź też dodać zdjęcia wykonane za pomocą wbudowanego aparatu. Więcej TUTAJ

TUS  w pracy z uczniami ze spektrum autyzmu.

Osoby ze spektrum autyzmu, mają ogromne trudności w zakresie rozwijania kompetencji emocjonalno- społecznych nawet w najprostszych obszarach. Ważną formą terapii jest TUS- trening umiejętności społecznych, który polega na nabywaniu i podnoszeniu konkretnych umiejętności społecznych, czyli konkretnych zachowań, które znajdą zastosowanie w konkretnej/ zaistniałej sytuacji społecznej. 

Celem TUS jest modyfikacja zachowań na bardziej aprobowane społecznie. Zajęcia mają na celu poprawę funkcjonowania w sytuacjach społecznych przez zmianę zachowań nieakceptowanych na pożądane i społecznie akceptowane. Powyższe cele osiągane są przez:

- uczenie rozpoznawania emocji i potrzeb,

- trening umiejętności komunikacyjnych,

- wyrażanie krytyki i reagowania na krytykę,

- odmawianie i stawianie granic, asertywność,

- zmianę zachowań na bardziej efektywne społecznie,

- rozwijanie umiejętności współpracy w grupie,

- poznanie metod radzenia sobie z emocjami,

- pracę nad przestrzeganiem zasad,

- uczenie odreagowania napięć emocjonalnych,

- kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów.

Więcej na temat TUS, w tym na zajęciach rewalidacyjnych, na temat spektrum autyzmu  możesz dowiedzieć się korzystając ze szkoleń w moim Niepublicznym Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli;

https://nodnzytaczechowska.pl/ 

oraz na platformie szkoleniowej:

https://szkolenia.specjalni.pl/kursy/mam-dziecko-z-za-lub-z-autyzmem-w-szkole-ogolnodostepnej-i-co-dalej/ 

https://szkolenia.specjalni.pl/kursy/praca-z-uczniem-z-zespolem-aspergera/

Praktyczne warsztaty- zanim zapalisz się na niebiesko.

Wykorzystując Dzień Świadomości Autyzmu, warto zorganizować dla uczniów praktyczne warsztaty w którym pokażemy, z jakimi trudnościami borykają się uczniowie ze spektrum autyzmu np. w obszarze zaburzeń integracji sensorycznej. W tym celu możemy poprzez wykorzystanie różnorodnych przedmiotów przybliżyć chociaż w części czucie i odczuwanie dzieci z autyzmem. Jakie to mogą być ćwiczenia?

- zapinanie guzików i suwaka w rękawicach narciarskich,

- nawlekanie nitki na igłę w rękawicach,

- rozpylenie intensywnych zapachów w klasie,

- związanie na oczy opaski, ograniczającej widzenie i prośba o zapisanie notatki w zeszycie,

- rozpoznawanie przedmiotów za pomocą dotyku w rękawicach, z zakrytymi oczami, w tym samym czasie słuchanie głośnej muzyki, rozpylenie zapachów, włączanie i wyłączanie światła i np. stukanie przedmiotami.

Propozycja filmu edukacyjnego TUTAJ

Kolekcja wakelet z materiałami: 

Kolekcja materiałów: ​​https://wke.lt/w/s/nJ7h7G 

Szkolenia:

Szukasz innych materiałów i sprawdzonych szkoleń?

Skorzystaj z naszej platformy szkoleniowej i nagrań oraz materiałów edukacyjnych, do których będziesz miał dostęp przez pół roku.

Polecamy naszą ostatnią publikację: Sztuczna inteligencje w pracy nauczyciela i terapeuty 

Dlaczego?

bo to nieocenione wsparcie dla nauczycieli i terapeutów, którzy chcą wykorzystać nowoczesne technologie w celu ulepszenia procesu nauczania i terapii. 

🟩Dzięki praktycznym wskazówkom i przykładom, użytkownicy mogą z  łatwością dobrać odpowiednie narzędzia AI do swoich potrzeb i specyfiki pracy.

🟩W e-booku znajdziesz:

🔺opis aplikacji wykorzystujących sztuczną inteligencję;

🔺instrukcje krok po kroku;

🔺porady dotyczące tworzenia materiałów dydaktycznych z wykorzystaniem AI;

🔺przykłady wykorzystania narzędzi bazujących na sztucznej inteligencji.

E-book zawiera ponad 60 stron. 

Publikację kupisz TUTAJ

OFERTA SZKOLEŃ RAD PEDAGOGICZNYCH ZNAJDUJE SIĘ TUTAJ

Pomocne materiały w pracy z uczniami ze SPE

Jeżeli prowadzisz zajęcia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, skorzystaj z kompleksowego wsparcia w postaci: 

• programu zajęć, 
• przykładowych wpisów do dziennika,
• przykładowych ćwiczeń,
• oceny efektywności,
• gotowych zadań.

Szczegóły TUTAJ	Szczegóły TUTAJ	Szczegóły TUTAJ

Jeżeli prowadzisz zajęcia rewalidacyjne skorzystaj z kompleksowego wsparcia w postaci: 

• programu zajęć, 
• przykładowych wpisów do dziennika,
• przykładowych ćwiczeń,
• oceny efektywności,
• gotowych zadań.

Szczegóły TUTAJ	Szczegóły TUTAJ	Szczegóły TUTAJ

W ofercie mamy również teczki pedagoga specjalnego, zawierające niezbędną dokumentację do edycji oraz wskazówki, materiały i porady.

Szczegóły TUTAJ	Szczegóły TUTAJ	Szczegóły TUTAJ

Szczegóły TUTAJ	Szczegóły TUTAJ

Dla nauczycieli współorganizujących kształcenie niezbędna dokumentację wraz z materiałami do pracy zawiera TECZKA NAUCZYCIELA WSPÓŁORGANIZUJĄCE.

Szczegóły TUTAJ	Szczegóły TUTAJ

Od wielu lat jesteśmy ekspertkami do spraw awansu zawodowego, swoją praktyczną wiedzę wykorzystałyśmy w publikacjach będących kompleksowym wsparciem dla nauczycieli na ścieżce awansu zawodowego.  Zawierają one niezbędne informacje wraz z dokumentacją do edycji.