Obszary rozwoju młodzieży ze spektrum autyzmu
W pracy z uczniem z autyzmem w wieku ponadpodstawowym, szczególnie istotne jest rozwijanie kilku kluczowych obszarów:
- Umiejętności społeczne – osoby ze spektrum często mają trudności z nawiązywaniem i utrzymywaniem relacji społecznych. Rewalidacja powinna wspierać ich w rozwijaniu zdolności do komunikowania się, rozpoznawania emocji innych osób, pracy w grupie, a także radzenia sobie w sytuacjach społecznych.
- Umiejętności komunikacyjne – rozwijanie umiejętności werbalnych i niewerbalnych. Należy skupić się na nauce precyzyjnego wyrażania swoich myśli, rozumieniu niuansów komunikacji i pracy nad dostosowaniem swojego języka do rozmówcy.
- Zarządzanie emocjami – uczniowie ze spektrum mogą doświadczać trudności w regulacji emocji, co wpływa na ich codzienne funkcjonowanie. Ważne jest, by uczyć ich technik radzenia sobie ze stresem, frustracją, lękiem, a także kształtować świadomość własnych emocji i reakcji.
- Planowanie i organizacja – w życiu codziennym i edukacyjnym uczniowie ze spektrum mogą potrzebować wsparcia w zakresie organizacji zadań, zarządzania czasem i pracy nad większymi projektami. Rewalidacja może im pomóc w wypracowaniu strategii ułatwiających radzenie sobie z obowiązkami szkolnymi.
- Rozwijanie samodzielności – celem edukacji na poziomie ponadpodstawowym jest przygotowanie uczniów do dorosłości i samodzielnego życia. Ważne, aby zajęcia rewalidacyjne wspierały ucznia w podejmowaniu decyzji, odpowiedzialności za własne działania i nauce funkcjonowania w codziennych sytuacjach.
Jak zaplanować zajęcia rewalidacyjne?
Indywidualizacja programu
Każdy uczeń ze spektrum autyzmu jest inny, dlatego program rewalidacyjny powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia. Kluczowym narzędziem jest Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (IPET), który określa cele edukacyjne oraz obszary, na których należy się skupić, a program zajęć rewalidacyjnych powinien uwzględniać obszary, które są ucznia deficytowe, ale także jego mocne strony.
Zasady planowania:
- Stała struktura zajęć – uczniowie z autyzmem często czują się bardziej komfortowo, gdy zajęcia mają ustalony rytm i strukturę. Regularność oraz przewidywalność zajęć zmniejsza poziom lęku i stresu.
- Krótko i konkretnie – informacje powinny być podawane w zwięzły i klarowny sposób. Unikaj długich wyjaśnień i złożonych instrukcji, które mogą być trudne do przyswojenia.
- Ustalanie realistycznych celów – ważne, aby cele były dostosowane do poziomu funkcjonowania ucznia, a jednocześnie były motywujące i stymulujące jego rozwój.
- Różnorodne metody pracy – korzystaj z różnych metod, które wspierają różne kanały percepcji: wizualne, słuchowe, kinestetyczne. Wspieranie ucznia poprzez zrozumienie jego mocnych stron może znacząco poprawić efektywność zajęć.
- Wsparcie w przełamywaniu rutyny – uczniowie ze spektrum autyzmu mają skłonność do sztywnego trzymania się ustalonych schematów. Warto delikatnie wprowadzać zmiany, ucząc ich elastyczności, np. zmieniając kolejność zadań lub wprowadzając nowe aktywności.
Przykłady ćwiczeń rewalidacyjnych
- Rozwój umiejętności społecznych
Symulacje sytuacji społecznych – odgrywanie ról w różnych scenariuszach, np. rozmowa z kolegą w szkole, pytanie nauczyciela o pomoc, wizyta u lekarza.
Analiza sytuacji – omawianie trudnych sytuacji społecznych z uczniem, identyfikowanie problemów oraz poszukiwanie rozwiązań.
- Komunikacja werbalna i niewerbalna
Zabawy w zadawanie pytań – uczniowie ćwiczą zadawanie pytań, aby dowiedzieć się więcej o zainteresowaniach innych osób.
Ćwiczenia z emocjami – uczeń dopasowuje mimikę, gesty i ton głosu do różnych stanów emocjonalnych oraz ćwiczy rozpoznawanie emocji u innych.
- Zarządzanie emocjami
Mapa emocji – uczeń rysuje własną mapę emocji, opisując, jak reaguje w różnych sytuacjach i co może mu pomóc w ich opanowaniu.
Techniki relaksacyjne – nauka prostych technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddychanie, wizualizacja pozytywnych scen czy progresywna relaksacja mięśni.
- Organizacja i planowanie
Plan tygodniowy – wspólne tworzenie harmonogramu tygodniowego, w którym uczeń zaznacza swoje obowiązki, zadania domowe i czas na odpoczynek.
Zadania krok po kroku – ćwiczenia polegające na rozbijaniu większych zadań na mniejsze kroki i wykonanie każdego z nich z osobna.
- Rozwijanie samodzielności
Codzienne sytuacje życiowe – uczeń ćwiczy wykonywanie prostych zadań codziennych, jak planowanie posiłków, zakupy czy organizowanie swojego czasu.
Decyzje i ich konsekwencje – praca nad podejmowaniem decyzji i omawianie konsekwencji tych decyzji, np. co się stanie, jeśli zapomnę zabrać ważne dokumenty na spotkanie.
- Umiejętność uczenia się- uczniowie ze spektrum autyzmu często potrzebują wsparcia w zakresie umiejętności uczenia się, które obejmują przyswajanie, organizowanie i przetwarzanie nowych informacji. Trudności mogą dotyczyć koncentracji, selekcjonowania istotnych treści oraz radzenia sobie z bardziej złożonymi zadaniami wymagającymi wieloetapowego myślenia. Na zajęciach rewalidacyjnych warto skupić się na nauce strategii ułatwiających efektywne zapamiętywanie, takich jak techniki mnemotechniczne, organizowanie materiału w formie map myśli oraz rozwijanie umiejętności notowania. Ważne jest także wspieranie ucznia w rozpoznawaniu własnych stylów uczenia się oraz budowanie jego autonomii w planowaniu procesu nauki.
- Dobrostan i zdrowie psychiczne- dobrostan psychiczny ucznia ze spektrum autyzmu to kluczowy obszar, który wymaga szczególnej uwagi podczas zajęć rewalidacyjnych. Uczniowie ci mogą być bardziej narażeni na stres, lęk czy frustrację związaną z trudnościami w adaptacji do szkolnego środowiska, zmianami rutyny lub presją społeczną. Zajęcia rewalidacyjne powinny wspierać ucznia w rozwijaniu umiejętności radzenia sobie ze stresem, budowaniu samoświadomości emocjonalnej oraz stosowaniu technik relaksacyjnych. Nauczyciel powinien także promować strategie dbania o zdrowie psychiczne, takie jak regularna aktywność fizyczna, odpowiednia dieta oraz rozwijanie pozytywnego nastawienia do siebie i swoich możliwości.
Rewalidacja dla uczniów ze spektrum autyzmu w szkole ponadpodstawowej to proces, który wymaga indywidualnego podejścia i stałego monitorowania postępów. Kluczowe jest wspieranie ucznia w rozwijaniu umiejętności społecznych, komunikacyjnych, emocjonalnych oraz organizacyjnych, a także przygotowanie go do jak najbardziej samodzielnego funkcjonowania. Warto pamiętać, że regularność, elastyczność i jasno określone cele są podstawą efektywnej pracy z młodzieżą z autyzmem.
MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 1-3
Aby wesprzeć pracę nauczyciela współorganizującego przygotowałyśmy szkolenie i opracowałyśmy Teczkę oraz szereg materiałów i pomocnych dokumentów do edycji. Wszystkie znajdziesz na naszej platformie szkoleniowej TUTAJ
.png)
.jpg)
.jpg)
ZAMÓW SZKOLENIE Z HIGIENY CYFROWEJ DLA NAUCZYCIELI I UCZNIÓW
.jpg)
Jeśli chcesz poznać podstawie aplikacje z wykorzystaniem AI, skorzystaj z naszego szkolenia oraz materiałów. KUPISZ JE TUTAJ
Pytania na rozmowę kwalifikacyjną na stopień nauczyciela współorganizującego na stopień nauczyciela dyplomowanego TUTAJ
.png)
.jpg)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz