Specjalni

Awans zawodowy nauczyciela to proces, który wymaga nie tylko doświadczenia, refleksji nad własną pracą i przygotowania dokumentacji, ale także gotowości do zmierzenia się z praktycznym problemem podczas egzaminu przed komisją.

Jednym z elementów egzaminu na stopień nauczyciela mianowanego jest rozwiązanie zadania problemowego w oparciu o przepisy prawa oświatowego, wykonanie zadania z wykorzystaniem narzędzi multimedialnych i odpowiedź na serię pytań zadawanych przez członków komisji.

Czym jest zadanie problemowe?

Zadanie problemowe, z którym nauczyciel mierzy się podczas egzaminu, to sytuacja edukacyjna lub wychowawcza wymagająca podjęcia decyzji i działania zgodnego z obowiązującymi przepisami prawa. Komisja egzaminacyjna przedstawia nauczycielowi konkretny scenariusz, np. dotyczący ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, organizacji egzaminu, czy trudności wychowawczych w klasie.

Zadaniem zdającego jest:

prawidłowo zinterpretować sytuację,
wskazać podstawy prawne (np. ustawę Prawo oświatowe, Kartę Nauczyciela, rozporządzenia MEiN),
zaproponować rozwiązanie problemu,
uzasadnić swoje stanowisko.

Jak się przygotować?

Aby dobrze wypaść podczas egzaminu, warto:

regularnie zapoznawać się z aktualnymi przepisami prawa oświatowego,
znać najważniejsze dokumenty regulujące pracę nauczyciela (np. statut szkoły, WSO, IPET, Karta Nauczyciela),
ćwiczyć analizę kazusów – fikcyjnych, ale realistycznych problemów prawnych,
przygotować się na pytania komisji, które mogą dotyczyć zarówno przedstawionego problemu, jak i szerszej wiedzy pedagogicznej czy organizacyjnej.

12 przykładowych problemów egzaminacyjnych z prawa oświatowego

Uczeń z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego odmawia uczestnictwa w zajęciach rewalidacyjnych. Jak powinien postąpić nauczyciel?
Rodzic żąda zwolnienia ucznia z wychowania fizycznego na podstawie własnego oświadczenia. Jakie dokumenty są wymagane i co powinien zrobić nauczyciel?
Uczeń nie przystąpił do egzaminu ósmoklasisty z przyczyn zdrowotnych. Jakie są procedury postępowania?
Uczeń przejawia agresję wobec rówieśników. Jakie działania wychowawcze i prawne powinien podjąć wychowawca klasy?
Rodzice nie wyrażają zgody na udział ucznia w zajęciach wychowania do życia w rodzinie. Jakie są obowiązki nauczyciela?
Uczeń z Ukrainy nie zna języka polskiego. Jak zorganizować mu odpowiednie wsparcie edukacyjne zgodnie z przepisami?
Rodzic ucznia z niepełnosprawnością nie zgadza się z zapisami IPET-u. Co może zrobić nauczyciel i zespół?
Uczeń przynosi na lekcje telefon i używa go w sposób niezgodny z regulaminem. Jakie działania może podjąć nauczyciel zgodnie z prawem?
W szkole dochodzi do podejrzenia przemocy domowej wobec ucznia. Jakie są obowiązki nauczyciela?
Uczeń nie realizuje obowiązku szkolnego i ma wysoką absencję. Jakie kroki powinien podjąć wychowawca?
Rodzic kwestionuje kompetencje nauczyciela i podważa metody stosowane podczas lekcji. Jakie należy podjąć działania i w oparciu o jakie przepisy prawa?
Na wycieczce zdarzył się wypadek. Jest pan/pani kierownikiem wycieczki. Jakie należy podjąć działania i w oparciu o jakie przepisy prawa?

15 przykładowych pytań, które może zadać komisja egzaminacyjna

Jakie są podstawy prawne awansu zawodowego nauczycieli?
Jakie są różnice między opinią a orzeczeniem z poradni psychologiczno-pedagogicznej?
Czym jest IPET i kto go opracowuje?
Jakie są obowiązki nauczyciela w zakresie dokumentowania pracy dydaktyczno-wychowawczej?
Co powinien zawierać statut szkoły?
Jakie prawa przysługują rodzicom w procesie edukacyjnym?
Kiedy nauczyciel ma obowiązek zgłoszenia sytuacji podejrzenia przemocy?
Jak wygląda procedura organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole?
Jakie formy wspierania uczniów z doświadczeniem migracji przewidują przepisy?
Kto odpowiada za bezpieczeństwo uczniów w czasie wycieczki szkolnej?
Jakie są etapy procedury nadania stopnia awansu zawodowego na nauczyciela mianowanego?
Co oznacza zasada indywidualizacji procesu nauczania?
Jak nauczyciel może wspierać ucznia z zaburzeniami koncentracji w klasie ogólnodostępnej?
Jakie dokumenty powinien znać i stosować nauczyciel w swojej codziennej pracy?
Jakie są zasady oceniania wewnątrzszkolnego i gdzie są one zapisane?
Jakie metody aktywizujące są wg Pana/Pani najbardziej efektywne i dlaczego?
Proszę podać etapy pracy projektowej.
Która z form dzielenia się wiedzą z nauczycielami jest najbardziej efektywna i dlaczego?
Które z narzędzi ewaluacji własnej pracy wykorzystuje Pan/Pani najczęściej i dlaczego?
Jak nowe technologie wspierają Pana/Pani pracę?

Na państwa prośbę przygotowałyśmy szkolenie opracowałyśmy materiały z przykładowymi pytaniami i problemami z propozycjami odpowiedzi. te materiały pomogą w przygotowaniu się do egzaminu.