Drugiego kwietnia przypada Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Od kilku lat szkoły, instytucje edukacyjne i terapeutyczne propagują tę ideę i organizują wydarzenia w tematyce autyzmu.
Każda inicjatywa, która ma zwiększyć świadomość społeczną, przybliżyć temat, wesprzeć osoby niepełnosprawne i przypomnieć o tym, że te osoby ze spektrum autyzmu, są takie jak My, a zatem mają te same prawa obowiązki i potrzeby, marzenia i pragnienia jest w obiekcie moich zainteresowań.Dlaczego?
Bo zbyt mała jest jeszcze świadomość społeczna na temat przeróżnych niepełnosprawności, a takich osób, które potrzebują specjalnych oddziaływań, dostosowania aktywności jest coraz więcej.
Fantastycznie, że coraz więcej nauczycieli, uczniów i rodziców widzi potrzebę udziału w takich przedsięwzięciach. Warto jednak przy okazji zadać o to, by to nie był tylko symbol, jednorazowa akcja, a raczej impuls do bardziej złożonych i permanentnych działań. Incydentalne i punktowe inicjatywy są ważne, ale nie wywierają stałej świadomości w odbiorcy i nie zawsze wywołują pożądane zmiany zachowań.
Już niebawem wielu uczniów, nauczycieli i rodziców “zaświeci się na niebiesko”. Co zatem warto, abyśmy my wszyscy wiedzieli na temat autyzmu, zanim przejdziemy do działania.
Czym jest autyzm?
To zaburzenia należące do spektrum autyzmu (ang. ASD – autism spectrum disorder) obejmują różne obszary rozwojowe w zakresie:
- porozumiewania się,
- myślenia,
- rozwoju społecznego,
- umiejętności poznawczych,
- zainteresowań
- form aktywności,
- umiejętności motorycznych.
Pamiętajmy, że nie wszystkie osoby mają wszystkie rodzaje zaburzeń. Spektrum autyzmu może dotyczyć osoby w normie intelektualnej z dużym potencjałem intelektualnym, ale także osoby z niepełnosprawnością intelektualną w każdym stopniu.
Objawy autyzmu są bardzo różnorodne, ale typowymi objawami autyzmu są:
1. Opóźnienie rozwoju mowy – dziecko nie uczy się mówić lub uczy się, ale po pewnym czasie zapomina słowa, których się już nauczyło. To także w wielu przypadkach brak mowy. Często dzieci nie rozumieją znaczenia słów, powtarzają je bezmyślnie bez rozumienia. Występują także echolalia bezpośrednia lub odroczone. W większości przypadków do wykorzystują mowy do komunikacji, nie przejawiają intencji komunikacyjnej.
2. Nie rozumieją komunikatów niewerbalnych.
3. Brak umiejętności odczytywania metafor – dzieci z autyzmem język traktują niezwykle dosłownie – dzieci z autyzmem mogą opanować mowę tak, by służyła im do komunikacji z innymi.
4. W wielu przypadkach, nie reagują na swoje imię.
5. Nie rozróżniają emocji i nie odczytują przekazów np. za pomocą mimiki twarzy.
6. Nie wyrażają intencji nawiązywania kontaktów społecznych.
7. Prezentują sztywność zachowań.
8. Najczęściej nie tolerują zmian.
9. Widoczne zaburzenia w zakresie postawy ciała, poruszania się, zaburzone czucie głębokie.
10. Widoczne stereotypia.
11. W większości przypadków występują zaburzenia integracji sensorycznej.
12. Funkcjonują na rutynach.
13. Charakteryzuje ich niezgrabność ruchowa.
14. Często widoczne zachowania autostymulacyjne.
Jak pracować z uczniem ze spektrum autyzmu w zróżnicowanej klasie?
- nie wprowadzaj zmian w planie lekcji i aktywności w ostatniej chwili,
- ustal zasady, reguły panujące w klasie i stanowczo je respektuj,
- wyeliminuj niepotrzebne dystraktory z sali,
- zamień głośny dzwonek w szkole na przyjemną melodyjkę,
- pracuj na wzmocnieniach pozytywnych,
- ustal system motywacyjny,
- wdrażaj plany aktywności,
- bazuj na mocnych stronach i zainteresowaniach ucznia,
- zadawaj mniej zadań, przygotuj wklejki,
- stosuj proste i krótkie komunikaty,
- nie używaj metafor,
- wizualizuj treści,
- stosuj zmienność aktywności, w sytuacjach trudnych przekierowuj uwagę na inną aktywność,
- ucz w każdej sytuacji umiejętności społecznych,
- stosuj alternatywną metodę komunikacji,
- wykorzystuj wizualizację i analogie w interesujących go tematach,
- ucz podstawowych zachowań społecznych i wyrażania emocji,
- kieruj do ucznia krótkie komunikaty,
- formę sprawdzenia wiedzy dostosuj do jego preferencji ucznia.
Polecamy plakat, który na podstawie naszych propozycji przygotował niezawodny MATEUSZ łYSEK.
PLAKAT POBIERZ TUTAJ
Terapia autyzmu- metody i formy pracy.
- terapia behawioralna
- metoda integracji sensorycznej
- hipoterapia
- TUS
- Komunikacja Wspierająca i Alternatywna AAC
- Tomatis
- Biofeedback
- Logorytmika
Jakie aplikacje i programy mogą wspomagać edukację i terapię osób ze spektrum autyzmu?
Aplikacji wspierających terapię osób ze spektrum autyzmu jest mnóstwo. Polecam między innymi:
Przyjazne aplikacje jest nie tylko opracowanie szeregu gier edukacyjnych dla dzieci, ale utworzenie adaptowalnego i spójnego środowiska nauczania elektronicznego, w którym zainteresowanie dzieci z autyzmem nowymi technologiami zostanie wykorzystane do poprawy skuteczności edukacji. Opis aplikacji i jej twórców TUTAJ
Jednym z programów multimedialnych, które wykorzystujemy w codziennej terapii jest zestaw mTalent- Autyzm- rozumienie i naśladowanie mowy, który zawiera niesamowite, angażujące i atrakcyjne dla dziecka interaktywne ćwiczenia, wzbogacone o plansze wizualne.Materiały dostosowane są do wszystkich dzieci o różnym poziomie funkcjonowania poznawczego. Program został stworzony na bazie badań i obserwacji naukowych. Wspomniane materiały do terapii uczniów ze spektrum autyzmu przystosowane są do działania na większości urządzeń multimedialnych takich jak komputer, tablet, smartfon, tablica interaktywna, monitor.
Więcej o pakiecie ćwiczeń, zadań i fantastycznych pomocy przeczytacie TUTAJ
W nauczaniu dzieci ze SPE, a w szczególności dzieci ze spektrum autyzmu, bardzo ważne jest doskonalenia umiejętności łączenia w pary, dobierania takich samych elementów. W kształtowaniu podstawowych umiejętności jest z pewnością popularna gra polegająca na odnajdywaniu par takich samych kart, czyli MEMORY. Na rynku dostępnych mamy wiele atrakcyjnych gier tego typu. Warto naszym zdaniem skorzystać z aplikacji tabletowych, które zostały napisane z myślą właśnie o dzieciach z autyzmem. Jest to seria gier memory, które powiązane są z odpowiednimi porami roku. Zbliża się wiosna, zatem warto skorzystać z aplikacji Memory wiosna, ale polecamy także pozostałe: Memory Zima, Memory jesień i Memory Wielkanoc. Dodatkowym atutem tych aplikacji jest Mówik, dzięki któremu dziecko nie tylko widzi obraz, ale także słyszy, dzięki czemu uczy się rozumienia mowy i rozwiązuje konkretne usłyszane słowo z obrazem. Memory Mówik ćwiczy także pamięć wzrokową i słuchową, usprawnia umiejętność skojarzeń, wzbogaca słownictwo.
Zasady gry są bardzo proste i łatwo przyswajane przez naszych uczniów. Więcej TUTAJ
Darmowa aplikacja typu AAC. Wspiera komunikację we wszystkich sferach życia, umożliwiając każdemu komunikację z innymi. LetMeTalk jest finansowany poprzez dobrowolne darowizny. LetMeTalk pozwala na ułożenie sekwencji obrazków, a następnie przekształca je w zrozumiałe zdanie.Układanie zdań z obrazów nosi nazwę AAC (Augmentative and Alternative Communication - Komunikacja Wspomagająca i Alternatywna).
Baza obrazków wykorzystana w aplikacji LetMeTalk zawiera ponad 9,000 łatwych do zrozumienia obrazów z systemu ARASAAC (http://arasaac.org). Dodatkowo można dodać własne obrazki z telefonu lub tabletu, bądź też dodać zdjęcia wykonane za pomocą wbudowanego aparatu.
Więcej TUTAJ
TUS w pracy z uczniami ze spektrum autyzmu.
Osoby ze spektrum autyzmu, mają ogromne trudności w zakresie rozwijania kompetencji emocjonalno- społecznych nawet w najprostszych obszarach. Ważną formą terapii jest TUS- trening umiejętności społecznych, który polega na nabywaniu i podnoszeniu konkretnych umiejętności społecznych, czyli konkretnych zachowań, które znajdą zastosowanie w konkretnej/ zaistniałej sytuacji społecznej.
Celem TUS jest modyfikacja zachowań na bardziej aprobowane społecznie. Zajęcia mają na celu poprawę funkcjonowania w sytuacjach społecznych przez zmianę zachowań nieakceptowanych na pożądane i społecznie akceptowane. Powyższe cele osiągane są przez:
- uczenie rozpoznawania emocji i potrzeb,
- trening umiejętności komunikacyjnych,
- wyrażanie krytyki i reagowania na krytykę,
- odmawianie i stawianie granic, asertywność,
- zmianę zachowań na bardziej efektywne społecznie,
- rozwijanie umiejętności współpracy w grupie,
- poznanie metod radzenia sobie z emocjami,
- pracę nad przestrzeganiem zasad,
- uczenie odreagowania napięć emocjonalnych,
- kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów.
Więcej na temat TUS, w tym na zajęciach rewalidacyjnych, na temat spektrum autyzmu możesz dowiedzieć się korzystając ze szkoleń w Niepublicznym Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli TUTAJ
oraz na platformie szkoleniowej TUTAJ i TUTAJ
Praktyczne warsztaty- zanim zapalisz się na niebiesko.
Wykorzystując Dzień Świadomości Autyzmu, warto zorganizować dla uczniów praktyczne warsztaty w którym pokażemy, z jakimi trudnościami borykają się uczniowie ze spektrum autyzmu np. w obszarze zaburzeń integracji sensorycznej. W tym celu możemy poprzez wykorzystanie różnorodnych przedmiotów przybliżyć chociaż w części czucie i odczuwanie dzieci z autyzmem. Jakie to mogą być ćwiczenia?
- zapinanie guzików i suwaka w rękawicach narciarskich,
- nawlekanie nitki na igłę w rękawicach,
- rozpylenie intensywnych zapachów w klasie,
- związanie na oczy opaski, ograniczającej widzenie i prośba o zapisanie notatki w zeszycie,
- rozpoznawanie przedmiotów za pomocą dotyku w rękawicach, z zakrytymi oczami, w tym samym czasie słuchanie głośnej muzyki, rozpylenie zapachów, włączanie i wyłączanie światła i np. stukanie przedmiotami.
Propozycja filmu edukacyjnego TUTAJ
Kolekcja wakelet z materiałami:
Kolekcja materiałów: https://wke.lt/w/s/nJ7h7G
Polecamy też przygotowane przez nas karty do zajęć rewalidacyjnych i zajęć z pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
Plik zawiera 163 karty pracy z ćwiczeniami, które można wykorzystać na:
– zajęciach rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne,
– zajęciach rewalidacyjnych,
– zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych.
.jpg)
.jpg)
Prowadzisz zajęcia rewalidacyjne w przedszkolu lub szkole?
Jeśli chcesz pozyskać więcej informacji na temat przykładowych ćwiczeń, zadań,
.png)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz