Specjalni

Matematyka jest przedmiotem, który wymaga od ucznia wielu złożonych procesów poznawczych, od spostrzegawczości, poprzez logiczne myślenie, aż po orientację przestrzenną i pamięć. Dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną jest to obszar szczególnie trudny, bo ich rozwój intelektualny, emocjonalny i motoryczny przebiega w innym tempie, a same deficyty poznawcze stają się barierą w opanowaniu wielu umiejętności szkolnych.

Trudności poznawcze uczniów z niepełnosprawnością intelektualną

Myślenie konkretno–obrazowe – uczniowie często lepiej funkcjonują w oparciu o konkretne przedmioty i obrazy niż o symbole i abstrakcyjne pojęcia. Cyfry czy działania matematyczne są dla nich zbyt oderwane od rzeczywistości, jeśli nie zostaną osadzone w praktyce.
Pamięć – dominują trudności z pamięcią długotrwałą i operacyjną. Uczniowie zapominają algorytmy działań, mają kłopot z utrwaleniem tabliczki mnożenia czy kolejności czynności.
Wyobrażenia i myślenie wyobrażeniowe – uczniowie mają ograniczoną zdolność tworzenia obrazów umysłowych, co utrudnia rozumienie figur geometrycznych, osi liczbowej czy zadań tekstowych.
Percepcja wzrokowa i słuchowa – trudności w rozpoznawaniu kształtów, liter i cyfr, różnicowaniu dźwięków oraz rozumieniu instrukcji.
Koordynacja wzrokowo–ruchowa – utrudnia pisanie cyfr, odwzorowywanie kształtów, rysowanie figur i wykonywanie działań pisemnych.
Spostrzeganie i analiza–synteza – uczniowie mogą nie dostrzegać różnic między znakami matematycznymi, mylić podobne cyfry (np. 6 i 9), mieć trudność w analizowaniu prostych schematów.
Myślenie logiczne i przyczynowo–skutkowe – rozumowanie na zasadzie „jeśli–to” bywa ograniczone, co wpływa na rozwiązywanie zadań tekstowych i praktyczne zastosowanie wiedzy matematycznej.
Orientacja przestrzenna – trudności z określaniem kierunków (lewo–prawo), relacji przestrzennych („nad”, „pod”, „obok”), co przekłada się na trudności w geometrii czy korzystaniu z map.

Jak wspierać uczniów w rozwijaniu kompetencji matematycznych?

1. Wykorzystuj myślenie konkretno–obrazowe

Pracuj na pomocach manipulacyjnych: liczmanach, klockach, guzikach, patyczkach, kostkach.

Kolekcja kreatywnych pomocy dydaktycznych TUTAJ i TUTAJ

Wprowadzaj działania matematyczne poprzez codzienne sytuacje: zakupy, mierzenie produktów, gotowanie.

Projekt matematyczny: Matematyka od kuchni TUTAJ

2. Wspieraj pamięć i automatyzację

Stosuj gry i zabawy pamięciowe (memory, domino matematyczne).

Memory zobacz TUTAJ

Bingo zobacz TUTAJ

Domino zobacz TUTAJ i TUTAJ

Powtarzaj treści w różnych kontekstach – ta sama umiejętność powinna pojawić się w zabawie, zadaniu praktycznym i w ćwiczeniu pisemnym.

Różne pomoce i inspiracje na lekcje matematyki TUTAJ

Korzystaj z piosenek, rymowanek, aplikacji multimedialnych do utrwalania tabliczki mnożenia czy dni tygodnia.

Uczenie tabliczki mnożenia TUTAJ

3. Rozwijaj percepcję wzrokową i słuchową

Ćwicz dopasowywanie kształtów i figur (np. puzzle, tangramy).

Puzzle TUTAJ

Tangramy TUTAJ

Wprowadzaj zabawy w różnicowanie dźwięków i reagowanie na instrukcję (np. „klaśnij, gdy usłyszysz słowo liczba”).

4. Wzmacniaj koordynację wzrokowo–ruchową

Proponuj kolorowanki matematyczne („policz i pokoloruj”).
Zachęcaj do rysowania prostych figur, łączenia kropek, układania wzorów z klocków.
Ćwicz pisanie cyfr najpierw palcem po piasku, plastelinie, a dopiero później ołówkiem w zeszycie.

5. Buduj spostrzegawczość i logiczne myślenie

Korzystaj z gier planszowych (np. warcaby, chińczyk, gry w kolejność).
Zadawaj pytania wymagające prostego wnioskowania: „Co będzie dalej?”, „Która figura nie pasuje i dlaczego?”.

6. Ćwicz orientację przestrzenną

Wykorzystuj zabawy ruchowe: „stań po lewej stronie”, „połóż klocek nad krzesłem”.
Pracuj na mapach, planach klasy, schematach.
Układaj wzory i mozaiki z klocków lub geoplanu.

Zadania znajdziesz TUTAJ

7. Wykorzystuj nowe technologie i aplikacje edukacyjne

Aplikacje matematyczne (np. Matlandia, Khan Academy Kids, Squla) pozwalają na ćwiczenie matematyki w atrakcyjnej formie.

Matematyczne aplikacje TUTAJ

Zegary TUTAJ

Gry interaktywne Teatr zabawek TUTAJ

Gry interaktywne Digipuzzle TUTAJ

Tablice manipulacyjne i ćwiczenia online angażują wzrok, słuch i ruch, ułatwiając utrwalenie.

PRZEGLĄD MATEMATYCZNYCH TABLIC TUTAJ

Tablice Math Learnig Center TUTAJ

Tablice Visnos TUTAJ

Tablice Didax TUTAJ

Tablice micetf TUTAJ

Strona Geo Gebra TUTAJ

Phet TUTAJ

AI i generatory materiałów (np. ChatGPT, Diffit, Canva) pomogą przygotować spersonalizowane karty pracy i zadania wizualne.

Generatory kart pracy TUTAJ

Kilka dobrych praktyk dla nauczyciela

Ucz w małych krokach, dzieląc treści na krótkie i proste etapy.
Dawaj czas na utrwalenie i wielokrotne powtórzenia.
Stosuj wizualizacje (schematy, grafiki, plakaty).
Odwołuj się do praktycznych doświadczeń ucznia – matematyka ma być użyteczna.
Wprowadzaj elementy zabawy i ruchu, aby nauka była przyjemna i mniej obciążająca.

Polecamy nasze szkolenie i teczkę do pracy z uczniami z lekką niepełnosprawnością intelektualną TUTAJ

MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 1-3

MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 4-8

TECZKA PEDAGOGA SZKOLNEGO TUTAJ

UCZEŃ SŁABOSŁYSZĄCY TUTAJ

DZIECKO W PRZEDSZKOLU ZE SPE TUTAJ

KUPISZ TUTAJ

Aby wesprzeć pracę nauczyciela współorganizującego przygotowałyśmy szkolenie i opracowałyśmy Teczkę oraz szereg materiałów i pomocnych dokumentów do edycji. Wszystkie znajdziesz na naszej platformie szkoleniowej TUTAJ

SZKOLENIA I MATERIAŁY AWANS ZAWODOWY TUTAJ

PLANY I PROGRAMY PRACY NA NOWY ROK TUTAJ

NOWOŚCI SZKOLENIA Z MATERIAŁAMI- TECZKI

SZKOLENIA Z MATERIAŁAMI-NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE KLASY 1-4

KARTY PRACY ZAJĘCIA REWALIDACYJNE

NOWOŚCI SZKOLENIA Z TECZKAMI

ZAMÓW SZKOLENIE Z HIGIENY CYFROWEJ DLA NAUCZYCIELI I UCZNIÓW

Jeśli chcesz poznać podstawie aplikacje z wykorzystaniem AI, skorzystaj z naszego szkolenia oraz materiałów. KUPISZ JE TUTAJ

PRZYKŁADOWE PYTANIA I PROBLEMY NA EGZAMIN TUTAJ

Pytania na rozmowę kwalifikacyjną na stopień nauczyciela współorganizującego na stopień nauczyciela dyplomowanego TUTAJ

Polecamy naszą nowość

KOMPLEKSOWA POMOC W PRACY Z UCZNIEM Z UMIARKOWANĄ I ZNACZNĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

Ale to nie wszystko, mamy dla Was coś specjalnego!!! Fachowo przygotowane materiały i dokumentację dla każdego nauczyciela na ścieżce rozwoju zawodowego.